جدول جو
جدول جو

معنی یاقوت ساز - جستجوی لغت در جدول جو

یاقوت ساز
آن که با یاقوت اشیاء زینتی سازد،
اشیاء ساخته شده از یاقوت:
شمعهای بساط بزم افروز
همه یاقوت ساز و عنبرسوز،
نظامی
لغت نامه دهخدا

پیشنهاد واژه بر اساس جستجوی شما

تصویری از یاقوت خام
تصویر یاقوت خام
کنایه از لب معشوق، شراب
فرهنگ فارسی عمید
مانند یاقوت سرخ:
فلک چون جام یاقوتین روان کرد
ز جرعه خاک را یاقوت سان کرد،
نظامی
لغت نامه دهخدا
(شَ)
باروطساز، آنکه باروت سازد، سازندۀ باروت، مایحتاج هر روزه را نیز گویند از جامه و زیرجامه و امثال آن، (برهان) (آنندراج) (ناظم الاطباء)، جامۀ هرروزه، (دمزن)، مایحتاج هرروزه از خوراک و جامه و غیرهما، (فرهنگ نظام)، رجوع به بادروزه و شعوری ج 1 ورق 191 شود، نفقۀ روزانه، (شعوری ج 1 ورق 191)، جامۀ کهنه را نیز گفته اند، (برهان) (آنندراج) (دمزن) (ناظم الاطباء)
لغت نامه دهخدا
که یاقوت به کار برد، چیزی که در آن یاقوت به کار برده باشند:
همه زین زرین یاقوت کار
کفل پوشهای جواهرنگار،
نظامی
لغت نامه دهخدا
به رنگ یاقوت سرخ، یاقوت رنگ:
بیامد از آنجایگه شادکام
رخ از خرمی گشته یاقوت فام،
فردوسی،
به دیباچه بر اشک یاقوت فام
به حسرت ببارید و گفت ای غلام،
سعدی،
طوطیان جان سعدی را به لطف
شکری ده زان لب یاقوت فام،
سعدی،
بر مرگ دل خوش است در این واقعه مرا
کاب حیات در لب یاقوت فام اوست،
سعدی
لغت نامه دهخدا
(زَ)
اندازه گیرنده و سنجندۀ یاقوت:
همان گوهری جام یاقوت سنج
کلیدی است بر قفل بسیار گنج.
نظامی
لغت نامه دهخدا
(زَ مَ کَ / کِ)
زایندۀ یاقوت، آن که یاقوت زاید:
مرکبی دریاکش و طیاره و آتش فشان
دایه ای درپرور و دوشیزه ای یاقوت زای،
منوچهری
لغت نامه دهخدا
افشاننده و گسترانندۀ یاقوت، (ناظم الاطباء)، که یاقوت ریزد،
در بیت زیر ظاهراً کنایه از پرتوافکنی و نورپاشی است:
دگر روز کاین ساقی صبح خیز
ز می کرد بر خاک یاقوت ریز،
نظامی
لغت نامه دهخدا
(زَ مَ اَ)
پاشندۀ یاقوت:
بگرد جهان این خبر گشت فاش
که شد کان یاقوت یاقوت پاش،
نظامی
لغت نامه دهخدا
(زَ کَ / کِ)
که یاقوت از آن می بارد:
بیا ساقی آن آب یاقوت وار
درافکن بدان جام یاقوت بار،
نظامی،
، اشک خونین بارنده، اشکبار:
یاقوت بار کردی عشاق لاله رخ را
از نوک کلک نرگس بر لوح کهربائی،
سنائی،
دلم نماند ز بس چون حبیب هر ساعت
که در دو دیدۀ یاقوت بار برگردد،
سعدی
لغت نامه دهخدا
(قوتْ)
مانند یاقوت. سرخ:
یاقوت وار لاله بر برگ لاله ژاله
کرده بر او حواله غواص در دریا.
کسائی.
بیا ساقی آن آب یاقوت وار
درافکن بدان جام یاقوت بار.
نظامی.
من روی بر زمین و دو چشم اندر آسمان
بیجاده رنگ رویم و یاقوت وار چشم.
زین الدین سجزی
لغت نامه دهخدا
تصویری از یاقوت سنج
تصویر یاقوت سنج
اندازه گیرنده و سنجنده یاقوت
فرهنگ لغت هوشیار